Το γεγονός της απόβασης του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη εξερέθισε τον τουρκικό φανατισμό. Την ημέρα της απόβασης σημειώθηκαν συμπλοκές μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων με νεκρούς και τραυματίες.
Στις 19 Μαΐου, με την αναχώρηση του Ρέπουλη και την άφιξη του Αριστείδη Στεργιάδη, ήδη διορισμένου από το Βενιζέλο ως Ύπατου Αρμοστή Σμύρνης, η τάξη αποκαθίσταται και τυπικά στην πόλη της Σμύρνης. Επεισόδια και συμπλοκές με τους Τούρκους συνέβησαν το ίδιο διάστημα και στο Αϊδίνιο και την Πέργαμο. Τα επεισόδια αυτά στοίχισαν σημαντικά στη θέση της Ελλάδας στις διαπραγματεύσεις της ειρήνης, ειδικά μετά την έκδοση του πορίσματος της Διασυμμαχικής Ανακριτικής Επιτροπής τον Οκτώβριο που έριξε μεγάλο μέρος των ευθυνών στην Ελλάδα.
Στο διάστημα που ακολούθησε ως το καλοκαίρι του 1920 τα ελληνικά στρατεύματα επέκτειναν, πάντα με την έγκριση των Συμμάχων, τα όρια της περιοχής που έλεγχαν όλο και περισσότερο προς το εσωτερικό, διενεργώντας εκκαθαριστικές αποστολές.
Τον Ιούνιο του 1920 σημειώθηκε η κατάληψη της Αρτάκης και της Πανόρμου. Έτσι, τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου η ελληνική ζώνη εκτεινόταν ως τη γραμμή Προύσα-Ουρσάκ, μια ζώνη πολύ ευρύτερη από αυτή που όριζε η συνθήκη των Σεβρών που είχε υπογραφεί το καλοκαίρι. Το Μάη του 1920 εξάλλου ο ελληνικός στρατός με συμμαχική απόφαση είχε καταλάβει την Ανατολική Θράκη μετά την καταστολή της αυτονομιστικής κίνησης του Τζαφέρ Ταγιάρ.
Η συμμαχική ομοφωνία όμως για τη στρατιωτική κατάληψη της Σμύρνης από τον ελληνικό στρατό ήταν εντελώς πλασματική και προσωρινή. Η ετερογένεια των ανταγωνιστικών επιδιώξεων των Μεγάλων Δυνάμεων στην τόσο νευραλγική αυτή περιοχή γρήγορα θα φαινόταν και θα οδηγούσε σε ρητή διάστασή τους που θα γινόταν απαγορευτική για την ευόδωση των ελληνικών σχεδίων. Οι Σύμμαχοι θα επιλέξουν πια άλλους χειρισμούς, ευνοϊκούς στο εξής για την τουρκική πλευρά. Ας μην ξεχνάμε ότι έχει κάνει ήδη την εμφάνισή της και η σοβιετική διπλωματία με πρόθεση την ενίσχυση του Κεμάλ στην αντίστασή του απέναντι στους δυτικούς συμμάχους. Ο παράγοντας αυτός θα προσανατολίσει επιπλέον τους Δυτικούς σε ευνοϊκότερη μεταχείριση του κεμαλικού κινήματος.
http://www.ime.gr/chronos/13/gr/foreign_policy/facts/12.html
Στις 19 Μαΐου, με την αναχώρηση του Ρέπουλη και την άφιξη του Αριστείδη Στεργιάδη, ήδη διορισμένου από το Βενιζέλο ως Ύπατου Αρμοστή Σμύρνης, η τάξη αποκαθίσταται και τυπικά στην πόλη της Σμύρνης. Επεισόδια και συμπλοκές με τους Τούρκους συνέβησαν το ίδιο διάστημα και στο Αϊδίνιο και την Πέργαμο. Τα επεισόδια αυτά στοίχισαν σημαντικά στη θέση της Ελλάδας στις διαπραγματεύσεις της ειρήνης, ειδικά μετά την έκδοση του πορίσματος της Διασυμμαχικής Ανακριτικής Επιτροπής τον Οκτώβριο που έριξε μεγάλο μέρος των ευθυνών στην Ελλάδα.
Στο διάστημα που ακολούθησε ως το καλοκαίρι του 1920 τα ελληνικά στρατεύματα επέκτειναν, πάντα με την έγκριση των Συμμάχων, τα όρια της περιοχής που έλεγχαν όλο και περισσότερο προς το εσωτερικό, διενεργώντας εκκαθαριστικές αποστολές.
Τον Ιούνιο του 1920 σημειώθηκε η κατάληψη της Αρτάκης και της Πανόρμου. Έτσι, τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου η ελληνική ζώνη εκτεινόταν ως τη γραμμή Προύσα-Ουρσάκ, μια ζώνη πολύ ευρύτερη από αυτή που όριζε η συνθήκη των Σεβρών που είχε υπογραφεί το καλοκαίρι. Το Μάη του 1920 εξάλλου ο ελληνικός στρατός με συμμαχική απόφαση είχε καταλάβει την Ανατολική Θράκη μετά την καταστολή της αυτονομιστικής κίνησης του Τζαφέρ Ταγιάρ.
Η συμμαχική ομοφωνία όμως για τη στρατιωτική κατάληψη της Σμύρνης από τον ελληνικό στρατό ήταν εντελώς πλασματική και προσωρινή. Η ετερογένεια των ανταγωνιστικών επιδιώξεων των Μεγάλων Δυνάμεων στην τόσο νευραλγική αυτή περιοχή γρήγορα θα φαινόταν και θα οδηγούσε σε ρητή διάστασή τους που θα γινόταν απαγορευτική για την ευόδωση των ελληνικών σχεδίων. Οι Σύμμαχοι θα επιλέξουν πια άλλους χειρισμούς, ευνοϊκούς στο εξής για την τουρκική πλευρά. Ας μην ξεχνάμε ότι έχει κάνει ήδη την εμφάνισή της και η σοβιετική διπλωματία με πρόθεση την ενίσχυση του Κεμάλ στην αντίστασή του απέναντι στους δυτικούς συμμάχους. Ο παράγοντας αυτός θα προσανατολίσει επιπλέον τους Δυτικούς σε ευνοϊκότερη μεταχείριση του κεμαλικού κινήματος.
http://www.ime.gr/chronos/13/gr/foreign_policy/facts/12.html
Τον Αύγουστο του 1920 ο Ελευθέριος Βενιζέλος επέστρεψε θριαμβευτής στην Αθήνα έχοντας μόλις υπογράψει τη Συνθήκη των Σεβρών, η οποία ικανοποιούσε στο μέγιστο βαθμό τις εθνικές επιδιώξεις της Ελλάδας υλοποιώντας τη Μεγάλη Ιδέα.
Το τελευταίο διάστημα στη χώρα είχε περάσει μέσα σε κλίμα τρομοκρατίας και αντεκδικήσεων από την πλευρά τώρα των βενιζελικών που βρίσκονταν στην εξουσία και που απαντούσαν στις διώξεις που είχαν υποστεί από τους αντιπάλους τους στην αμέσως προηγούμενη περίοδο της δικής τους εξουσίας. Ο Βενιζέλος αποφάσισε να διεξάγει εκλογές εκτιμώντας ότι χρειαζόταν την ανανέωση της λαϊκής εμπιστοσύνης, για να συνεχίσει την πολιτική του. Ο πόλεμος στη Μικρά Ασία συνεχίζεται, προκειμένου να διασφαλιστούν οι ελληνικές διπλωματικές κατακτήσεις. Το ίδιο διάστημα, ο αιφνίδιος θάνατος του βασιλιά Αλέξανδρου επαναφέρει το δυναστικό ζήτημα. Ο ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης αναλαμβάνει αντιβασιλιάς προσωρινά, ενώ πρόθεση του Βενιζέλου είναι η ανάρρηση στο θρόνο κάποιου από τους γιους του Κωνσταντίνου, Γεώργιου ή Παύλου. Οι οπαδοί του Κωνσταντίνου επιμένουν για διεξαγωγή δημοψηφίσματος για το πρόσωπο του βασιλιά. Ο αναβρασμός είναι τεράστιος, ενώ η συνθηματολογία αφορά την εξωτερική πολιτική. Από τη μια η Ηνωμένη Αντιπολίτευση, οι βασιλόφρονες, με σύνθημα "μικρή αλλά τιμημένη Ελλάδα" και επαγγελία τον τερματισμό του πολέμου. Από την άλλη οι Φιλελεύθεροι με σύνθημα τη "μείζονα Ελλάδα των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών", που ήταν ήδη διπλωματική πραγματικότητα, αλλά απαιτούσε τη συνέχιση του πολέμου στο μικρασιατικό μέτωπο, για να διασφαλιστούν τα διπλωματικά κέρδη.
Το τελευταίο διάστημα στη χώρα είχε περάσει μέσα σε κλίμα τρομοκρατίας και αντεκδικήσεων από την πλευρά τώρα των βενιζελικών που βρίσκονταν στην εξουσία και που απαντούσαν στις διώξεις που είχαν υποστεί από τους αντιπάλους τους στην αμέσως προηγούμενη περίοδο της δικής τους εξουσίας. Ο Βενιζέλος αποφάσισε να διεξάγει εκλογές εκτιμώντας ότι χρειαζόταν την ανανέωση της λαϊκής εμπιστοσύνης, για να συνεχίσει την πολιτική του. Ο πόλεμος στη Μικρά Ασία συνεχίζεται, προκειμένου να διασφαλιστούν οι ελληνικές διπλωματικές κατακτήσεις. Το ίδιο διάστημα, ο αιφνίδιος θάνατος του βασιλιά Αλέξανδρου επαναφέρει το δυναστικό ζήτημα. Ο ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης αναλαμβάνει αντιβασιλιάς προσωρινά, ενώ πρόθεση του Βενιζέλου είναι η ανάρρηση στο θρόνο κάποιου από τους γιους του Κωνσταντίνου, Γεώργιου ή Παύλου. Οι οπαδοί του Κωνσταντίνου επιμένουν για διεξαγωγή δημοψηφίσματος για το πρόσωπο του βασιλιά. Ο αναβρασμός είναι τεράστιος, ενώ η συνθηματολογία αφορά την εξωτερική πολιτική. Από τη μια η Ηνωμένη Αντιπολίτευση, οι βασιλόφρονες, με σύνθημα "μικρή αλλά τιμημένη Ελλάδα" και επαγγελία τον τερματισμό του πολέμου. Από την άλλη οι Φιλελεύθεροι με σύνθημα τη "μείζονα Ελλάδα των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών", που ήταν ήδη διπλωματική πραγματικότητα, αλλά απαιτούσε τη συνέχιση του πολέμου στο μικρασιατικό μέτωπο, για να διασφαλιστούν τα διπλωματικά κέρδη.
Κουρασμένοι από τον πόλεμο και την αγωνία για τα στρατευμένα παιδιά τους οι Έλληνες δέχτηκαν την ειρηνιστική προπαγάνδα και στέρησαν το Βενιζέλο από την εμπιστοσύνη τους.
Ο Βενιζέλος έχασε τις εκλογές, ενώ οι βασιλόφρονες, οι οποίοι είναι πλέον στην κυβέρνηση, διενεργούν δημοψήφισμα που επαναφέρει στο θρόνο τον Κωνσταντίνο (Δεκέμβριος 1920), γεγονός που θα λειτουργήσει προσχηματικά, προκειμένου οι Σύμμαχοι να απεμπλακούν και τυπικά από κάθε υποχρέωση απέναντι στη χώρα για υποστήριξη στον αγώνα της στη Μικρά Ασία.
Ο πόλεμος στη Μικρά Ασία συνεχίζεται από μια Ελλάδα ουσιαστικά πλέον εγκαταλειμμένη από τους Συμμάχους της, ενώ στο εσωτερικό της χώρας η κατάσταση είναι απελπιστική, με οξύτατο το οικονομικό πρόβλημα. Κάθε προσπάθεια δανειοδότησης από το εξωτερικό αποτυγχάνει, ενώ η επαχθής για το λαό δημοσιονομική πολιτική του Δημήτριου Γούναρη και ο αναγκαστικός εσωτερικός δανεισμός στον οποίο προβαίνει το κράτος μειώνουν στο μισό το εισόδημα των πολιτών. Το στρατιωτικό αδιέξοδο, η οικονομική παράλυση, η λαϊκή δυσφορία δεν επιλύονται με τις συνεχείς κυβερνητικές αλλαγές, οι οποίες φέρνουν διαδοχικά στην πρωθυπουργία μετά το Δημήτριο Γούναρη, το Νικόλαο Στράτο και τον Πέτρο Πρωτοπαπαδάκη.
http://www.ime.gr/chronos/13/gr/domestic_policy/facts/07.html
Ο Βενιζέλος έχασε τις εκλογές, ενώ οι βασιλόφρονες, οι οποίοι είναι πλέον στην κυβέρνηση, διενεργούν δημοψήφισμα που επαναφέρει στο θρόνο τον Κωνσταντίνο (Δεκέμβριος 1920), γεγονός που θα λειτουργήσει προσχηματικά, προκειμένου οι Σύμμαχοι να απεμπλακούν και τυπικά από κάθε υποχρέωση απέναντι στη χώρα για υποστήριξη στον αγώνα της στη Μικρά Ασία.
Ο πόλεμος στη Μικρά Ασία συνεχίζεται από μια Ελλάδα ουσιαστικά πλέον εγκαταλειμμένη από τους Συμμάχους της, ενώ στο εσωτερικό της χώρας η κατάσταση είναι απελπιστική, με οξύτατο το οικονομικό πρόβλημα. Κάθε προσπάθεια δανειοδότησης από το εξωτερικό αποτυγχάνει, ενώ η επαχθής για το λαό δημοσιονομική πολιτική του Δημήτριου Γούναρη και ο αναγκαστικός εσωτερικός δανεισμός στον οποίο προβαίνει το κράτος μειώνουν στο μισό το εισόδημα των πολιτών. Το στρατιωτικό αδιέξοδο, η οικονομική παράλυση, η λαϊκή δυσφορία δεν επιλύονται με τις συνεχείς κυβερνητικές αλλαγές, οι οποίες φέρνουν διαδοχικά στην πρωθυπουργία μετά το Δημήτριο Γούναρη, το Νικόλαο Στράτο και τον Πέτρο Πρωτοπαπαδάκη.
http://www.ime.gr/chronos/13/gr/domestic_policy/facts/07.html
Οι εκλογές του Νοεμβρίου του 1920 οδήγησαν στην ήττα του Βενιζέλου και στην επαναφορά του Κωνσταντίνου, κατόπιν δημοψηφίσματος (5 Δεκεμβρίου), στο θρόνο. Παρά τις προεκλογικές τους εξαγγελίες οι αντιβενιζελικοί συνέχισαν τη Μικρασιατική Εκστρατεία, έχοντας όμως να αντιμετωπίσουν την ολοένα και πιο απροκάλυπτη απομόνωση της Ελλάδας από τους Συμμάχους της, οι οποίοι τώρα, έχοντας το πρόσχημα της επαναφοράς του ανεπιθύμητου σε αυτούς Κωνσταντίνου, την εκδηλώνουν όλο και περισσότερο.
Οι κύκλοι του Λονδίνου εναντιώνονταν όλο και πιο ανοιχτά στην κατά τη γνώμη τους φιλελληνική πολιτική του Λόυντ Τζωρτζ. Η Γαλλία επανεξέταζε την ανατολική πολιτική της. Η Ιταλία εκδήλωνε απροκάλυπτα τη γνωστή αντίθεσή της στην ελληνική επέκταση, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες αποσύρθηκαν επιστρέφοντας στην πολιτική του απομονωτισμού. Τέλος, η δεκτικότητα της κεμαλικής παράταξης σε οικονομικές συμφωνίες λιγότερο επαχθείς από τις διομολογήσεις άφηνε περιθώρια συνεννόησης μεταξύ των Δυτικοευρωπαίων και της κεμαλικής Τουρκίας. Η Σοβιετική Ένωση προέκρινε την κεμαλική Τουρκία ως μέσο ανάσχεσης της βρετανικής επιρροής και προχώρησε σε συμφωνίες με τον Κεμάλ, γεγονός που θορύβησε τους Δυτικούς κάνοντάς τους όλο και πιο διαλλακτικούς απέναντι στη νέα τουρκική ηγεσία.
Το πρώτο δείγμα της ευρωπαϊκής μεταστροφής ήταν η διακοπή κάθε οικονομικής βοήθειας προς την Ελλάδα. Οι προσπάθειες των μετανοεμβριανών κυβερνήσεων να συνάψουν δάνεια, όπως αυτά που είχαν συναφθεί ή συμφωνηθεί με τη βενιζελική κυβέρνηση, απέτυχαν.
Το Φεβρουάριο του 1921 συγκλήθηκε Διασυμμαχική Συνδιάσκεψη στο Λονδίνο. Εκεί η Ελλάδα διαπίστωσε την υπαναχώρηση των Συμμάχων της στο μικρασιατικό ζήτημα. Η προσπάθειά της για υποβολή κοινού συμμαχικού σχεδίου που περιφρουρούσε την ελληνική κυριαρχία στις επιδικασμένες περιοχές προσέκρουε στην αδιάλλακτη αντίθεση των τούρκων εθνικιστών, που απαιτούσαν την αποχώρηση των ελληνικών στρατευμάτων από τη Μικρά Ασία και την ανατολική Θράκη και την άρση των οικονομικών όρων της συνθήκης των Σεβρών, για να συγκατατεθούν στην έναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων. Η Συνδιάσκεψη όμως κυρίως θα αποκαλύψει τη διάσταση που υπήρxε ανάμεσα στις σύμμαχες δυνάμεις. Η Αγγλία ενέμενε στη σε γενικές γραμμές διατήρηση του πλαισίου της συνθήκης των Σεβρών, ενώ η Γαλλία και η Ιταλία προσανατολίζονταν πλέον στην επίτευξη συμφωνιών με τον Κεμάλ και στην ενίσχυσή του, προκειμένου να αντισταθεί στα διαβήματα των Συμμάχων.
http://www.ime.gr/chronos/13/gr/foreign_policy/facts/13.html
Οι κύκλοι του Λονδίνου εναντιώνονταν όλο και πιο ανοιχτά στην κατά τη γνώμη τους φιλελληνική πολιτική του Λόυντ Τζωρτζ. Η Γαλλία επανεξέταζε την ανατολική πολιτική της. Η Ιταλία εκδήλωνε απροκάλυπτα τη γνωστή αντίθεσή της στην ελληνική επέκταση, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες αποσύρθηκαν επιστρέφοντας στην πολιτική του απομονωτισμού. Τέλος, η δεκτικότητα της κεμαλικής παράταξης σε οικονομικές συμφωνίες λιγότερο επαχθείς από τις διομολογήσεις άφηνε περιθώρια συνεννόησης μεταξύ των Δυτικοευρωπαίων και της κεμαλικής Τουρκίας. Η Σοβιετική Ένωση προέκρινε την κεμαλική Τουρκία ως μέσο ανάσχεσης της βρετανικής επιρροής και προχώρησε σε συμφωνίες με τον Κεμάλ, γεγονός που θορύβησε τους Δυτικούς κάνοντάς τους όλο και πιο διαλλακτικούς απέναντι στη νέα τουρκική ηγεσία.
Το πρώτο δείγμα της ευρωπαϊκής μεταστροφής ήταν η διακοπή κάθε οικονομικής βοήθειας προς την Ελλάδα. Οι προσπάθειες των μετανοεμβριανών κυβερνήσεων να συνάψουν δάνεια, όπως αυτά που είχαν συναφθεί ή συμφωνηθεί με τη βενιζελική κυβέρνηση, απέτυχαν.
Το Φεβρουάριο του 1921 συγκλήθηκε Διασυμμαχική Συνδιάσκεψη στο Λονδίνο. Εκεί η Ελλάδα διαπίστωσε την υπαναχώρηση των Συμμάχων της στο μικρασιατικό ζήτημα. Η προσπάθειά της για υποβολή κοινού συμμαχικού σχεδίου που περιφρουρούσε την ελληνική κυριαρχία στις επιδικασμένες περιοχές προσέκρουε στην αδιάλλακτη αντίθεση των τούρκων εθνικιστών, που απαιτούσαν την αποχώρηση των ελληνικών στρατευμάτων από τη Μικρά Ασία και την ανατολική Θράκη και την άρση των οικονομικών όρων της συνθήκης των Σεβρών, για να συγκατατεθούν στην έναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων. Η Συνδιάσκεψη όμως κυρίως θα αποκαλύψει τη διάσταση που υπήρxε ανάμεσα στις σύμμαχες δυνάμεις. Η Αγγλία ενέμενε στη σε γενικές γραμμές διατήρηση του πλαισίου της συνθήκης των Σεβρών, ενώ η Γαλλία και η Ιταλία προσανατολίζονταν πλέον στην επίτευξη συμφωνιών με τον Κεμάλ και στην ενίσχυσή του, προκειμένου να αντισταθεί στα διαβήματα των Συμμάχων.
http://www.ime.gr/chronos/13/gr/foreign_policy/facts/13.html
Μετά την αποτυχία της Συνδιάσκεψης για την Ελλάδα συγκεκριμενοποιείται ως δίλημμα, στρατιωτικό και διπλωματικό ταυτόχρονα, η απόφαση για την περαιτέρω πορεία: προέλαση στο εσωτερικό ως την 'Αγκυρα, προκειμένου να πληγεί ο Κεμάλ στην εστία του ή άμυνα στη γραμμή της συνθήκης;
Τελικά προκρίθηκε η επιθετική πολεμική τακτική για λόγους πολιτικούς. Το Μάιο του 1921 μετέβη στη Σμύρνη ο βασιλιάς Κωνσταντίνος με το επιτελείο του. Τον Ιούνιο έγινε σύσκεψη στο Κορδελιό που ρύθμισε τις τελευταίες λεπτομέρειες της επίθεσης, την ίδια εποχή που οι Σύμμαχοι πρότειναν αναστολή των επιχειρήσεων, πρόταση που απορρίφθηκε από την ελληνική πλευρά.
Έτσι, το καλοκαίρι του 1921 άρχισε η ελληνική επίθεση από τέσσερα σημεία με απώτερο στόχο την κατάληψη της 'Αγκυρας. Ο ελληνικός στρατός θα προχωρήσει ως την Κιουτάχεια, με την ελπίδα να περικυκλώσει εκεί τον τουρκικό στρατό που αποσύρθηκε στα ενδότερα. Η σύσκεψη στην Κιουτάχεια υπό την προεδρία του Κωνσταντίνου θα αποφασίσει περαιτέρω προέλαση παρά τις αντίθετες υποδείξεις και συστάσεις. Ο ελληνικός στρατός θα προχωρήσει και θα φτάσει ως το Σαγγάριο ποταμό. Η πολύνεκρη μάχη του Σαγγάριου ανέκοψε οριστικά την επιθετική πορεία του ελληνικού στρατού, ο οποίος τελικά συμπτύχθηκε στη γραμμή Εσκί-Σεχίρ-Κιουτάχεια-Αφιόν Καραχισάρ, όπου και θα καθηλωθεί για ένα χρόνο. Ο Κεμάλ είχε καταφέρει να παρασύρει τους Έλληνες μακριά από τις πηγές ανεφοδιασμού τους κάνοντας όλο και πιο εύθραυστο το μέτωπό τους σε περίπτωση επίθεσης, ενώ το ηθικό του στρατού, καθηλωμένου στον άξενο τόπο, ήταν προφανές ότι θα αποδυναμωνόταν.
Τον Οκτώβριο του 1921 ο Δημήτριος Γούναρης ξεκινά περιοδεία στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες με σκοπό να εξασφαλίσει τη σύναψη δανείου και να συμβάλει στη σύγκληση συνδιάσκεψης, προκειμένου να εξευρεθεί πλέον ειρηνικός διακανονισμός. Η Γαλλία είναι ολοένα και περισσότερο αντίθετη με κάθε ελληνική προσπάθεια, η Αγγλία απλώς πιο συναινετική.
Ο ίδιος ο Κεμάλ, σε θέση ισχύος πια, προτείνει τη σύναψη ειρήνης αλλά μόνο με τους όρους να αποδοθεί η Σμύρνη στην Τουρκία, να αποκτήσει η Θράκη τοπική αυτονομία και να καταβληθεί πολεμική αποζημίωση. Η ελληνική κυβέρνηση απορρίπτει τους όρους αυτούς και ο πόλεμος συνεχίζεται.
Το Μάρτιο του 1922 συγκλήθηκε νέα Διασυμμαχική Συνδιάσκεψη στο Παρίσι. Οι προτάσεις των Συμμάχων αφαιρούσαν στην ουσία από την Ελλάδα όλα τα κέρδη της συνθήκης των Σεβρών, ενώ η τύχη των ελληνικών πληθυσμών της Μικρασίας έμοιαζε επισφαλής. Σε κάθε περίπτωση η άρνηση του Κεμάλ ακόμα και για τη διαδικασία της μεσολάβησης έλυσε το όποιο δίλημμα αποδοχής των συμμαχικών προτάσεων για την ελληνική κυβέρνηση.
http://www.ime.gr/chronos/13/gr/foreign_policy/facts/14.html
Τελικά προκρίθηκε η επιθετική πολεμική τακτική για λόγους πολιτικούς. Το Μάιο του 1921 μετέβη στη Σμύρνη ο βασιλιάς Κωνσταντίνος με το επιτελείο του. Τον Ιούνιο έγινε σύσκεψη στο Κορδελιό που ρύθμισε τις τελευταίες λεπτομέρειες της επίθεσης, την ίδια εποχή που οι Σύμμαχοι πρότειναν αναστολή των επιχειρήσεων, πρόταση που απορρίφθηκε από την ελληνική πλευρά.
Έτσι, το καλοκαίρι του 1921 άρχισε η ελληνική επίθεση από τέσσερα σημεία με απώτερο στόχο την κατάληψη της 'Αγκυρας. Ο ελληνικός στρατός θα προχωρήσει ως την Κιουτάχεια, με την ελπίδα να περικυκλώσει εκεί τον τουρκικό στρατό που αποσύρθηκε στα ενδότερα. Η σύσκεψη στην Κιουτάχεια υπό την προεδρία του Κωνσταντίνου θα αποφασίσει περαιτέρω προέλαση παρά τις αντίθετες υποδείξεις και συστάσεις. Ο ελληνικός στρατός θα προχωρήσει και θα φτάσει ως το Σαγγάριο ποταμό. Η πολύνεκρη μάχη του Σαγγάριου ανέκοψε οριστικά την επιθετική πορεία του ελληνικού στρατού, ο οποίος τελικά συμπτύχθηκε στη γραμμή Εσκί-Σεχίρ-Κιουτάχεια-Αφιόν Καραχισάρ, όπου και θα καθηλωθεί για ένα χρόνο. Ο Κεμάλ είχε καταφέρει να παρασύρει τους Έλληνες μακριά από τις πηγές ανεφοδιασμού τους κάνοντας όλο και πιο εύθραυστο το μέτωπό τους σε περίπτωση επίθεσης, ενώ το ηθικό του στρατού, καθηλωμένου στον άξενο τόπο, ήταν προφανές ότι θα αποδυναμωνόταν.
Τον Οκτώβριο του 1921 ο Δημήτριος Γούναρης ξεκινά περιοδεία στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες με σκοπό να εξασφαλίσει τη σύναψη δανείου και να συμβάλει στη σύγκληση συνδιάσκεψης, προκειμένου να εξευρεθεί πλέον ειρηνικός διακανονισμός. Η Γαλλία είναι ολοένα και περισσότερο αντίθετη με κάθε ελληνική προσπάθεια, η Αγγλία απλώς πιο συναινετική.
Ο ίδιος ο Κεμάλ, σε θέση ισχύος πια, προτείνει τη σύναψη ειρήνης αλλά μόνο με τους όρους να αποδοθεί η Σμύρνη στην Τουρκία, να αποκτήσει η Θράκη τοπική αυτονομία και να καταβληθεί πολεμική αποζημίωση. Η ελληνική κυβέρνηση απορρίπτει τους όρους αυτούς και ο πόλεμος συνεχίζεται.
Το Μάρτιο του 1922 συγκλήθηκε νέα Διασυμμαχική Συνδιάσκεψη στο Παρίσι. Οι προτάσεις των Συμμάχων αφαιρούσαν στην ουσία από την Ελλάδα όλα τα κέρδη της συνθήκης των Σεβρών, ενώ η τύχη των ελληνικών πληθυσμών της Μικρασίας έμοιαζε επισφαλής. Σε κάθε περίπτωση η άρνηση του Κεμάλ ακόμα και για τη διαδικασία της μεσολάβησης έλυσε το όποιο δίλημμα αποδοχής των συμμαχικών προτάσεων για την ελληνική κυβέρνηση.
http://www.ime.gr/chronos/13/gr/foreign_policy/facts/14.html
Οι Τούρκοι άρχισαν να αντιμετωπίζουν την περίπτωση επίθεσης στο μέτωπο του ελληνικού στρατού από το Μάιο του 1922, γνωρίζοντας πλέον την κατάσταση του ηθικού του ελληνικού στρατού.
Τον Ιούλιο, οι πληροφορίες για μεταφορά στρατευμάτων στη Θράκη και οι φήμες για ενδεχόμενη σύμπτυξη του ελληνικού στρατού στη ζώνη της συνθήκης των Σεβρών προσανατόλισαν τον Κεμάλ και τους συμβούλους του στην επίσπευση της επίθεσης, η οποία γρήγορα καθορίστηκε για τις 13 Αυγούστου.
Πράγματι, ύστερα από μια σειρά παραπλανητικών επιθετικών ενεργειών στις 6 και 11 Αυγούστου κι ενώ η ελληνική Διοίκηση, υποτιμώντας τις πληροφορίες που είχε για τη σχεδιαζόμενη επίθεση, δεν έλαβε τα κατάλληλα μέτρα, την αυγή της 13ης Αυγούστου άρχισε η τουρκική επίθεση με σφοδρό κανονιοβολισμό. Μέσα στις επόμενες μέρες το μέτωπο διασπάστηκε και άρχισε η υποχώρηση και η σύμπτυξη των ελληνικών δυνάμεων προς τα παράλια. Το στρατό ακολουθούσαν οι ελληνικοί πληθυσμοί και οι Αρμένιοι από τις περιοχές που εγκαταλείπονταν στα χέρια των Τούρκων.
http://www.ime.gr/chronos/13/gr/foreign_policy/facts/16.html
Τον Ιούλιο, οι πληροφορίες για μεταφορά στρατευμάτων στη Θράκη και οι φήμες για ενδεχόμενη σύμπτυξη του ελληνικού στρατού στη ζώνη της συνθήκης των Σεβρών προσανατόλισαν τον Κεμάλ και τους συμβούλους του στην επίσπευση της επίθεσης, η οποία γρήγορα καθορίστηκε για τις 13 Αυγούστου.
Πράγματι, ύστερα από μια σειρά παραπλανητικών επιθετικών ενεργειών στις 6 και 11 Αυγούστου κι ενώ η ελληνική Διοίκηση, υποτιμώντας τις πληροφορίες που είχε για τη σχεδιαζόμενη επίθεση, δεν έλαβε τα κατάλληλα μέτρα, την αυγή της 13ης Αυγούστου άρχισε η τουρκική επίθεση με σφοδρό κανονιοβολισμό. Μέσα στις επόμενες μέρες το μέτωπο διασπάστηκε και άρχισε η υποχώρηση και η σύμπτυξη των ελληνικών δυνάμεων προς τα παράλια. Το στρατό ακολουθούσαν οι ελληνικοί πληθυσμοί και οι Αρμένιοι από τις περιοχές που εγκαταλείπονταν στα χέρια των Τούρκων.
http://www.ime.gr/chronos/13/gr/foreign_policy/facts/16.html
"Από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στην Μικρασιατική καταστροφή"