ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΙΑΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

Κύρια χαρακτηριστικά :
- αναβίωση των Ρωμαϊκών και   αρχαίων ελληνικών προτύπων (χρήση αετωμάτων, μετοπών, ζωφόρων, κιονοστοιχιών, κιόνων –πεσσών, κιονοκράνων, θόλων, αψίδων, προσωπείων, μεταλλίων, αγαλμάτων)
- μαθηματικές αναλογίες
- "καθαρότητα" στις γεωμετρικές μορφές - συμμετρία

Ρώμη, Μπραμάντε, San Pietro in Montorio, 1502

Ουρμπίνο, Palazzo Ducale, β' μισό 15ου αιώνα

Οι αναφορές στην αρχαιότητα και η νέα, λόγια και επιστημονική, αντίληψη για την αρχιτεκτονική...

  Η ανακάλυψη των χειρογράφων του ρωμαίου αρχιτέκτονα Βιτρούβιου το 1414 από τον Poggio Bracciolini συνέβαλε στη συστηματοποίηση των γνώσεων της αρχαίας αρχιτεκτονικής και βοήθησε τους προοδευτικούς αρχιτέκτονες στις εννέα συνθέσεις που βασίζονταν στις αρχαίες μορφές. Ο Βιτρούβιος, γνωστός από την εποχή του Alberti άσκησε σημαντικότατη επίδραση στην αρχιτεκτονική μέσα από τις πολλές επανεκδόσεις και μεταφράσεις του βιβλίου του «τα δέκα βιβλία της αρχιτεκτονικής».  
   Οι αρχιτέκτονες της Αναγέννησης καμιά σχέση δεν είχαν πια με τους «μαΐστορες» των μεσαιωνικών χρόνων. Είχαν αποκτήσει ειδικές γνώσεις, κλασική παιδεία, αυτοπεποίθηση, ατομικότητα και κύρος. Οι σπουδαιότεροι από τους καλλιτέχνες της εποχής δεν ήταν απλά αρχιτέκτονες αλλά και ποιητές, συγγραφείς, μαθηματικοί, ζωγράφοι και γλύπτες. Ίσως το πιο αντιπροσωπευτικό παράδειγμα αποτελεί ο Leone Alberti Batista. Κάποιοι άλλοι από τους μεγάλους δημιουργούς της Αναγέννησης ασχολήθηκαν μεθοδικά με τη σχολή της αρχαιότητας. Ο Palladio, ο Bruneleschi, ο Sangalio, ο Francesco di Giorgio, στα βιβλία τους περί αρχιτεκτονικής, αναφέρονται συνεχώς στα Ρωμαϊκά πρότυπα και στην ελληνική κλασική παράδοση. Ο συνδυασμός των αρχαίων μαθηματικών, των αναλογιών του Βιτρούβιου, των αναζητήσεων στην ανθρώπινη ανατομία, συνδυάστηκαν για να αντιμετωπίσουν δύο βασικά προβλήματα της αρχιτεκτονικής της αναγέννησης: Τον εσωτερικό χώρο και τους όγκους της εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής αλλά και τις αναλογικές σχέσεις στην οργάνωση των κτιρίων.

Η Βίλα Ροτόντα του σπουδαίου αρχιτέκτονα Αντρέα Παλλάντιο και τα βασικά χαρακτηριστικά της αναγεννησιακής αρχιτεκτονικής

Ιταλία, Βισέντζα, Villa Rotonda

>> Προσπαθήστε να κατανοήσετε τα βασικά χαρακτηριστικά της αναγεννησιακής αρχιτεκτονικής κάνοντας την παρακάτω δραστηριότητα :

Δείτε στη συνέχεια τα αποτελέσματα της δραστηριότητας αυτής όπως προέκυψαν από εργασία μαθητών του τμήματος Β1 του Γυμνασίου Επισκοπής κατά το σχολικό έτος 2009-2010

Σχετικά με τη Βίλα Ροτοντα :

Ο σχεδιασμός των επαύλεων εκφράζει την ιδέα τόσο του Αλμπέρτι όσο και του Παλλάντιο, ότι το σπίτι είναι μια μικρή πόλη και η πόλη ένα μεγάλο σπίτι. Η κεντρική σάλα του σπιτιού είναι η πλατεία. Ακολουθώντας την αντίληψη του Πτολεμαίου για το σύμπαν, η γη με την ανθρωπότητα βρίσκεται στο κέντρο. Αντίστοιχα, η βίλα τοποθετείται στο κέντρο της ιδιοκτησίας και η σάλα βρίσκεται στο κέντρο της βίλας. Αν δει κανείς ολόκληρη την ιδιοκτησία ως το σύμπαν, τότε η σάλα λειτουργεί όπως η γη στο γεωκεντρικό σύστημα του Πτολεμαίου - είναι το κέντρο των πάντων. Αυτό το κύριο δωμάτιο στα σπίτια της Αναγέννησης είναι εκείνο από το οποίο ξεκινά η δύναμη, η εξουσία του ιδιοκτήτη.

Οι αναπαραστάσεις στο εσωτερικό της βίλας επιχειρούν να ανασυστήσουν την αρχαία κατοικία. Αρχιτεκτονικά μέλη και θραύσματα γλυπτών από αρχαία κτίρια της Ρώμης εντάσσονται στον χώρο. Οι χώροι στο εσωτερικό του σπιτιού είναι ζωγραφισμένοι με τέτοιο τρόπο ώστε να περιορίζουν και να εξισορροπούν την αντίθεση μεταξύ του παραγωγικού χαρακτήρα του αγροκτήματος και της πολυτελούς κατοικίας. Στις επιτοίχιες απεικονίσεις τα τοπία της αρχαίας Ρώμης συνυπάρχουν με τη βενετική ύπαιθρο του 1550. Ο Παλλάντιο ενσωματώνει τη βίλα στις μεγάλες καλλιεργούμενες εκτάσεις χωρίς να χρησιμοποιεί εκτεταμένα κήπους, αγάλματα και σιντριβάνια. Ο κήπος και ο διάκοσμός του έχει λειτουργική σημασία και χρησιμοποιείται από τον αρχιτέκτονα για να τονίσει την κύρια είσοδο της οικίας.

Για πρώτη φορά στην ιστορία της δυτικής αρχιτεκτονικής, τοπίο και κτίριο συλλαμβάνονται ως σύνολο, σαν να ανήκουν το ένα στο άλλο. Εδώ ο άξονας του σπιτιού συνεχίζει στη φύση. Ο θεατής που στέκεται έξω βλέπει την κατοικία να αναπτύσσεται ως μία εικόνα που ολοκληρώνει τη θέα.


Ο υπέροχος κόσμος του Αντρέα Παλλάντιο, Της Ευαγγελιας Παπουλια, Καθημερινή, Αρχείο Πολιτισμού, 8-2-2009